35 JAAR Betrouwbaar. Innovatief. Betrokken.

Paviljoen Circl brengt duurzaamheid naar ‘the next level’

News

Het is een veel besproken project op de Amsterdamse Zuidas, toch al een gebied dat over eyecatchers niet te klagen heeft. Met het bijzondere paviljoen Circl brengt ABN AMRO duurzaamheid in Nederland naar ‘the next level’.

Bouw, inrichting én exploitatie zijn opgezet volgens de principes van de circulaire economie. In die economie zijn productieketens gesloten en is afval verleden tijd. Een enorme ambitie. Ook voor elke facilitaire dienstverlener in het gebouw. Die gaan de uitdaging gezamenlijk aan: door een ‘FM Coalitie’ te vormen. Oók een next level, maar dan in facility management. AVEX, Spirit Hosting & Promotions, Vermaat Groep, ENGIE, CSU en Securitas zijn mét opdrachtgever ABN AMRO de coalitiepartners.

Circl staat vlakbij het hoofdkantoor van ABN AMRO aan het Gustav Mahlerplein op de Zuidas. Van een paviljoen dat in eerste instantie bedoeld was voor vergaderingen en conferenties van de bank, is de functie gaandeweg geëvolueerd. ‘Het is een ontmoetingsplaats voor start-ups en onderwijsinstellingen, voor buurtbewoners en gevestigde ondernemingen, voor overheden en burgers, voor ngo’s en instellingen’, heet het op de website. En ook: ‘Je kunt bij Circl terecht om te werken, te borrelen en dineren, andere mensen te ontmoeten of een lezing bij te wonen. Circl is vrij toegankelijk – omdat iedereen het verschil kan maken. Connectivity is de sleutel, hiermee begint alles van waarde.’

Logo Circl

Circl

Storytelling

Ambitieus, maar Circl moet dan ook een ‘learning and living lab’ worden op het gebied van circulariteit. Een plek die circulariteit als een olievlek wil verspreiden, door middel van storytelling. Achter elke keuze voor een materiaal of een biermerk in het 3000 vierkante meter grote pand zit wel een verhaal. Kennis wordt gedeeld met iedereen die het maar wil weten, zoals directeur Merijn van den Bergh van Circl het verwoordt: ‘Door het bouwen van Circl hebben we veel nieuwe kennis die we willen delen. We spreken niet van copyright, maar van right to copy. Als men ons voorbeeld gaan navolgen, creëren we impact op de gebouwde omgeving.’

Hoe zo’n landmark op het gebied van duurzaamheid te exploiteren? Die vraag stelde ABN AMRO aan zes facilitaire dienstverleners die al actief waren op het hoofdkantoor: AVEX (audiovisuele diensten) Spirit Hosting & Promotions (receptiediensten), Vermaat Groep (catering), ENGIE (energy services), Securitas (beveiliging) en CSU (schoonmaak). Partners die één voor één tot de top in hun vakgebied behoren en allemaal wel stappen hebben gezet op het pad van de duurzaamheid.

Anders dan gebruikelijk is, gaf ABN AMRO de partners carte blanche om circulariteit vanuit hun eigen expertise in te vullen. Die vraag leidde het ontstaan van de FM Coalitie in. Het is een trend in facility management dat facilitaire dienstverleners in één gebouw nauwer samenwerken. Dat verhoogt de efficiency en ontzorgt opdrachtgevers, die facilitaire afdelingen meer en meer flexibiliseren tot regieorganisaties.

Je zag de vonk overspringen bij de andere coalitiepartners

Partners versterken elkaar

De FM Coalitie heeft echter niet de vrijblijvendheid van andere samenwerkingsvormen. Daar beperkt de samenwerking zich doorgaans tot operationeel niveau. Hier vinden de partners ook strategisch en tactisch aansluiting.

Binnen de coalitie opereren de zes als zelfstandige dienstverleners, maar met één integraal aanbod richting opdrachtgever ABN AMRO. Partners vullen elkaar aan en versterken elkaar. Het is een vorm van dienstverlening die – in ieder geval op deze schaal – nog nooit is vertoond. Het creëren en continueren van samenhang tussen de verschillende disciplines was de verantwoordelijkheid van een nieuw geïntroduceerde ‘facilitair verbinder’: een medewerker die de dienstverlening van de partners tot één geheel stroomlijnde.

De facilitair verbinder functioneerde niet als projectleider, maar als procesbegeleider. De samenwerking is vastgelegd in een uniek samenwerkingsconvenant dat het hoe en waarom van de FM Coalitie beschrijft.

De verbinding is er op tal van manieren. De opslagruimte voor materialen wordt gedeeld. Materialen en middelen worden collectief ingekocht bij de partner die de meest gunstige inkoopvoorwaarden heeft. Trainingen – bijvoorbeeld hospitality en veiligheid – worden centraal georganiseerd. Schoonmakers assisteren cateringcollega’s bij het afruimen van buffetten. Een receptioniste kan tussendoor een toiletronde doen als extra inzet nodig is. Gezamenlijke dagstarts geven inzicht in piekmomenten. Er komt een gezamenlijk ‘cultuurpaspoort’ voor alle medewerkers, met waarden en normen. En ga zo maar door.

Elk van de coalitiepartners heeft het circulaire denken verder doorgetrokken in zijn eigen vakgebied. Geïnspireerd door elkaars enthousiasme leidde dat tot steeds verdergaande maatregelen – in de wereld van circulair denken zijn grenzen er om verlegd te worden. En natuurlijk past het bij deze circulaire gedachte ook om mensen met afstand tot de arbeidsmarkt in het paviljoen aan het werk te helpen.

Merijn van den Bergh: ‘Je zag de vonk overspringen bij de andere coalitiepartners. Ze wilden vaak verder gaan dan ABN AMRO. Maar wij hebben ook nog met de exploitatie te maken. Daardoor moet je continu keuzes maken: als we nu aan de knop van de circulariteit draaien, wat betekent dat voor de exploitatie? Of voor de gasttevredenheid?’

Het circulaire denken is ook een doorbraak voor de het-kan-niet-gek-genoeg-zijn-filosofie in AV-land

Een ander businessmodel, pay per use

Al 25 jaar is AVEX de vaste partner voor audiovisuele dienstverlening bij ABN AMRO. Maar hoe kun je AV-middelen en -diensten inpassen in een circulaire bedrijfsvoering? ‘Die vraag is nog niet eens heel eenvoudig te beantwoorden’, weet directeur René Schaddelee. ‘Uiteraard zijn we als bedrijf al langer bezig met sustainability. Hoe houd je afvalstromen beperkt? Hoe voorkom je dat apparatuur te veel energie verbruikt? Circulair ondernemen is nóg een stap verder.’

Een pre is dat AVEX al 15 jaar lang ISO-gecertificeerd is, en daardoor al alert is op de milieubelasting. En er bleek in tweede instantie veel meer mogelijk dan gedacht. ‘Veel projectieschermen die we gebruiken worden verpakt in karton en piepschuim aangeleverd. Er gaat hier elke week een container karton de deur uit. Lampen in projectoren bevatten stoffen die schadelijk zijn voor het milieu. Het is niet zo dat we die leveranciers niet meer inschakelen, maar we gaan wel in gesprek. Kan dat scherm niet anders worden verpakt of kan die lamp niet anders worden gemaakt? Met grote leveranciers gingen we om de tafel, om slimme oplossingen te bedenken binnen het circulaire model. Zo hebben we voor alle componenten gekeken of die wel milieuvriendelijk genoeg zijn.’

De oplossing voor Circl vond AVEX niet alleen in apparatuur, maar ook in een ander businessmodel, pay per use oftewel betalen voor het verbruik. ‘In plaats van dat ABN AMRO investeert in apparatuur en die na zoveel jaar afvoert, blijven wij eigenaar. We zorgen voor een verantwoorde afvoer of kijken naar mogelijkheden voor hergebruik.’ Ook zijn de basisinstallaties minder uitgebreid. Is er een keer een event binnen Circl waarvoor meer techniek vereist is, dan vult de verhuurafdeling van AVEX efficiënt de apparatuur op maat aan.

Het circulaire denken is ook een doorbraak voor de het-kan-niet-gek-genoeg-zijn-filosofie in AV-land, zegt hij. ‘Op een aantal vlakken hebben we een stap terug gezet. Zaken basic houden. We zitten toch in de wereld van de gadgets waarin het mooiste nog niet mooi genoeg is. Zeker als de economie hoogtij viert, wordt daar meer budget aan besteed. Maar is het ook noodzakelijk, een scherm van 80 of 90 inch dat veel energie verbruikt?’ Die basic uitstraling gaat zeker niet ten koste van de impact, verzekert René. ‘Een andere oplossing heeft misschien een wat meer luxe uitstraling. Maar binnen de circulaire context van Circl valt het niet uit de toon.’